Op de raadsinformatiebijeenkomst van 3 november sprak onze stagiair Michiel de Groot in op dit onderwerp.
Digitale toegankelijkheid als voorwaarde voor inclusiviteit
Digitale toegankelijkheid is essentieel bij websites en apps van (semi)overheidsorganisaties als de Gemeente Utrecht. Nu alle dienstverlening waar de burger mee te maken krijgt digitaal is, moet het ook zo ingericht zijn dat iedereen er gebruik van kan maken en zo mee kan doen in de samenleving. Het ontoegankelijk zijn van digitale diensten in de gemeente Utrecht, kan betekenen dat mensen met een beperking bijvoorbeeld niet zelfstandig hulpmiddelen kunnen aanvragen en afhankelijk worden van derden om zaken te regelen.
Toegankelijkheidsverklaring
Sinds 23 september 2020 zijn alle gemeenten verplicht een toegankelijkheidsverklaring op hun website te plaatsen waarin men aangeeft hoe het ervoor staat met de digitale toegankelijkheid van de website. Bijna de helft van de gemeenten in Nederland voldoet hier helaas nog niet aan, Utrecht is een van de gemeenten die hier wel al aan voldoet.
Websites
Dat de gemeente Utrecht een toegankelijkheidsverklaring op de website heeft staan is mooi, maar dat is een minimale vereiste en gemeenten als Utrecht hebben vaak meerdere websites in beheer. Naast een aantal hoofdwebsites (Utrecht.nl & pki.utrecht.nl), zijn er vele kleine websites die lang niet altijd duidelijk in beeld zijn en vaak niet digitaal toegankelijk zijn.
Apps
In 2021 wordt het ook voor apps van (semi)overheidsorganisaties als de gemeente Utrecht verplicht om te voldoen aan een toegankelijkheidsverklaring. Net als bij websites moeten ook apps aangepast worden om te zorgen dat deze digitaal toegankelijkheid zijn. Ook bij apps wordt er lang niet altijd rekening gehouden met digitale toegankelijkheid. Een goed voorbeeld is een recente campagne ‘mobility as a service’ in Utrecht van de app “Gaiyo”, een digitale reisassistent. De app is door een expert getest op digitale toegankelijkheid en er bleek nog een hoop te verbeteren!
Kosten
De kosten zijn vaak een argument dat men gebruikt, als reden om digitale toegankelijkheid niet gelijk in het ontwerpproces mee te nemen en ervoor te kiezen dit later toe te voegen. Dat is ook wel te begrijpen, omdat er eerst geïnvesteerd moet worden voor het daadwerkelijke resultaat zichtbaar is.
Toch is dat korte termijn denken, op de lange termijn kan een bedrijf en/of (semi)overheidsorganisatie besparen op de kosten, door te zorgen dat de digitale toegankelijkheid vanaf de start op hun websites en apps gegarandeerd is.
Huidige status
De gemeente Utrecht heeft een toegankelijkheidsverklaring op de hoofdwebsites, door Stichting Accessibility is nu vijf keer een toets uitgevoerd om te kijken wat er nog verbeterd moet worden en heeft men nog dingen aan te passen. Toch is dit niet helemaal een eerlijke representatie van de werkelijke staat van de website, dit komt door de manier van toetsen. De toetsing gebeurt namelijk op een klein aantal pagina’s van de gehele website en zo wordt er dus steeds maar een klein deel van de website verbeterd.
Advies
Men is nu vooral bezig om de hoofd- en/of een paar kleine websites in stapjes te verbeteren en realiseert zich vaak niet genoeg dat daar in 2021 ook de apps aan toegevoegd moeten worden.
Om duidelijkheid te scheppen, tijd en kosten te besparen op de lange termijn, is overzicht hebben belangrijk. De gemeente Utrecht kan het beste onderzoeken welke websites en apps zij zelf beheren en welke door andere partijen, zodat de dienstverlening door de beheerders toegankelijk gemaakt kan worden.