Werkbeweging: JUIST voor mensen met een beperking

Ook het Solgu wil  meer maatwerk bij het vinden van werk, zoals de gemeente van plan is met de Werkbeweging.  Juist mensen die een arbeidsbeperking hebben maken veel meer kans op werk wanneer zij hulp en financiering voor voorzieningen krijgen. Dit gebeurt al bij mensen met een beperking binnen het doelgroepenregister, maar zou ook voor mensen met een beperking buiten het doelgroepenregister moeten gelden. 

Hieronder onze inspraak op de raadsinformatiebijeenkomst op 3 oktober 2019. Overigens vragen wij al jaren aandacht voor mensen met een beperking buiten het doelgroepenregister: tijdens stadsgesprekken en gesprekken met de gemeente. 

Ook chronisch zieken en lichamelijk gehandicapten hebben behoefte aan maatwerk, ook als ze NIET in het doelgroepenregister staan!

Naar aanleiding van de bijeenkomst van de Werkbeweging op 3 juli jl., deelt het Solgu graag onderstaande zorgen met u.

Goed nieuws dat u naar aanleiding van de raadsinformatiebijeenkomst en het daar gepresenteerde onderzoek uit 2018, met de Werkbeweging meer maatwerk en meer individuele aandacht voor mensen met een bijstandsuitkering komt. Goed nieuws ook dat de gemeente meer aandacht wil gaan schenken aan de persoonlijke situatie en individuele zorgvraag van de werkzoekende Utrechter met een afstand tot de arbeidsmarkt in de Participatiewet.

Tijdens de raadsinformatiebijeenkomst op 4 april jl. werd ook geconstateerd dat er meer kennis nodig is van veel voorkomende problematiek en dat kennisvergroting nodig is.

Dat weet het Solgu, zeker ook voor mensen met (onzichtbare) ziekten of lichamelijke beperkingen.

Herkennen

Om maatwerk en individuele begeleiding te kunnen geven en om aan te sluiten bij de persoonlijke leefsituatie van mensen met een fysieke beperking of chronische ziekte is het belangrijk dat alle aspecten van het leven van een uitkeringsgerechtigde in kaart gebracht worden. Daarvoor is het belangrijk dat men de juiste vragen stelt en in voldoende mate een gevoel van veiligheid kan bieden in gesprek en begeleiding. Het Solgu heeft zorgen over de kennis binnen Werk&Inkomen waar het gaat om het herkennen van lichamelijke beperkingen of chronische ziekten bij werkzoekenden die niet in het doelgroepenregister staan.

Als je niet in het doelgroepenregister staat wordt ook verder niet gevraagd naar gezondheid en ziekte is de ervaring van onze achterban. Veel mensen, met name jongeren, durven vaak zelf niet te beginnen over hun beperking omdat ze bang zijn dat ze dan gezien worden als onwillig om te werken.

Communiceren

Daarbij komt dat mensen vaak zelf nog veel moeite hebben met het communiceren over hun ziekte of beperking. Dat kunt u ook zien in dit filmpje.

Het is erg moeilijk hierover goed te communiceren met de ambtenaar van de gemeente. Vaak ervaart men vanuit de gemeente onbegrip omdat ambtenaren niet altijd op de hoogte lijken te zijn van verschillende beperkingen en chronische ziekten en de daarmee samenhangende (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid. Dat is op zich ook logisch. Er zijn veel verschillende ziektes en aandoeningen en er kan niet overal deskundigheid op zijn. Het Solgu wil graag bijdragen aan de vergroting van de deskundigheid van de klantmanager en/of andere medewerkers van Werk&Inkomen. Dit bieden wij ook aan omdat Hanny Jansen tijdens de bijeenkomst van 3 juli over de Werkbeweging aangaf professionals te willen betrekken die kunnen bijdrage aan de arbeidsdeelname van mensen in de Participatiewet.

De groep die wij in beeld willen brengen

Bovenstaande in aanmerking genomen willen wij graag nog extra de aandacht vestigen op groepen chronisch zieken en gehandicapten die tot nu toe wellicht nog niet duidelijk in beeld zijn. Het gaat om:

  • Mensen die niet in het doelgroepenregister staan.

De onbekendheid met mensen met een beperking buiten het doelgroepenregister brengt ook met zich mee dat er weinig ingezet wordt op opleiden en omscholen op HBO-niveau. Jammer want voor veel mensen met een lichamelijke beperking of chronische ziekte zou meer opleiding meer kans op werk kunnen bieden. Zeker omdat deze groep minder in staat is tot (zwaar) lichamelijk werk.

  • Schoolverlaters van Mbo 3, HBO en WO, die niet in het doelgroepenregister staan, zijn voor hulp bij het vinden van werk en voor het verkrijgen van voorzieningen voor werk, afhankelijk van de gemeente. Maar de gemeente richt zich vooral op lager opgeleiden in het doelgroepenregister. De groep hoger opgeleide schoolverlaters is vaak nog niet toe aan de acceptatie van de beperking. Hierdoor zijn zij vaak minder in staat hun hulpvraag onder woorden te brengen. Daarbij hebben zij hulp nodig van professionals van Werk&Inkomen. Krijgen zij deze hulp niet dan dreigen zij de aansluiting met de arbeidsmarkt te missen, klik hier voor meer info.
  • Niet uitkeringsgerechtigden, vaak ook schoolverlaters en ouderen, zijn niet in beeld bij de gemeente en als deze mensen een beroep doen op de gemeente ervaren ze weinig hulp.

Het CBS heeft berekend dat slechts 20 tot 25 procent van de mensen in de bijstand GEEN beperking heeft. De overige 75 tot 80 procent heeft problemen: fysiek (de helft) of psychische problemen (vier op de tien).

En onderzoek van Movisie geeft zelfs aan dat 53% van de mensen in de bijstand door een fysieke beperking geen baan vindt.

Als je dit vertaalt naar de Utrechtse situatie komt het erop neer dat er van de 10.000 uitkeringsgerechtigden in Utrecht 3- tot 4000 mensen een fysieke beperking heeft die hen in meerdere of minder mate belet te werken. Deze mensen staan niet allemaal in het doelgroepenregister en zijn dus niet allemaal bij Werk&Inkomen bekend met een beperking. Hierdoor bestaat het gevaar dat chronische zieken en lichamelijk gehandicapten wellicht niet de juiste hulp op weg naar werk krijgen.

Het Solgu werkt graag samen met de gemeente aan oplossingen

Ons aanbod

Het Solgu kan helpen bij deskundigheidsbevordering bijvoorbeeld door middel van het inzetten van ervaringsdeskundigheid. De ervaringsdeskundigen kunnen ook helpen bij het verbeteren van de communicatie met de doelgroep chronisch zieken en gehandicapten. Zij kunnen klantmanagers tips geven voor het scheppen van een veilige sfeer tijdens gesprekken en over het algemeen zorgen voor een juiste beeldvorming van mensen met een chronische ziekte of beperking.

  • Solgu geeft trainingen, met inzet van ervaringsdeskundigen, aan alle geïnteresseerden binnen Werk&Inkomen over het herkennen van verschillende beperkingen. Zo werkt het Solgu aan de juiste beeldvorming rondom cliënten met een lichamelijke beperking of chronische ziekte. Welke vragen moet je stellen? Wat zijn de problemen bij het aanvaarden van werk? Hoe win je het vertrouwen van mensen? Kortom het Solgu geeft handvatten om effectief te communiceren met de doelgroep lichamelijk beperkten en chronisch zieken.
  • Solgu verzorgt een overzichtelijk naslagsheet over het herkennen van beperkingen, benodigde werkplekaanpassingen en (on)mogelijkheden.
  • Solgu denkt actief mee over het vinden van oplossingen om mensen te bewegen werk te aanvaarden. Waar nodig kan het Solgu ook de werkmatchers ondersteunen bij het informeren van werkgevers over de mogelijkheden van werken met de desbetreffende beperking.

Wat wint u met de inzet op meer aandacht en maatwerk voor de doelgroep lichamelijk beperkten en chronische zieken in samenwerking met het Solgu? Als deze mensen wel op weg kunnen worden geholpen naar een baan levert dat niet alleen henzelf, maar ook de samenleving grote winst op.

Met vriendelijke groet,

Roos Hoelen,
Beleidsmedewerker Werk, Inkomen, Onderwijs